7 unieke luisterervaringen
door Martijn Voorvelt 27 sep. 2022 27 september 2022
Op 13 oktober leidde Gianandrea Noseda ‘In Depth’, de eerste van een reeks Unieke Luisterervaringen van het Concertgebouworkest. Preludium tipt zeven andere, extra-out-of-the-box luisterervaringen.
-
Het orgel dat speciaal voor de uitvoering van Organ²/ASLSP in de St. Burchardikerk in Halberstadt werd gebouwd
Het orgel dat speciaal voor de uitvoering van Organ²/ASLSP in de St. Burchardikerk in Halberstadt werd gebouwd
-
Het orgel dat speciaal voor de uitvoering van Organ²/ASLSP in de St. Burchardikerk in Halberstadt werd gebouwd
Het orgel dat speciaal voor de uitvoering van Organ²/ASLSP in de St. Burchardikerk in Halberstadt werd gebouwd
1
Save the date
Het langste concert ter wereld vindt sinds 5 september 2001 plaats in het Duitse Halberstadt. Omdat het toen 639 jaar geleden was dat het kerkorgel werd ingewijd, begon een 639 jaar durende uitvoering van John Cage’s Organ2/ASLSP (As Slow as Possible) (1987). Op 5 februari 2024 was de laatste verandering: er werd een d toegevoegd aan het akkoord (dat daarmee bestaat uit c, des, d, dis, e, ais en e’). De volgende verandering in het stuk is op 5 augustus 2026, dan komt er een a bij. Het huidige akkoord wordt dus steeds dikker!
2
Onderwatermuziek
De Deense groep Between Music verzint al jaren unieke luisterervaringen. Van hun bijzonder spooky onderwaterstuk AquaSonic (2017) kwamen twee fragmenten terecht in de horror-game Martha Is Dead.
3
Oorverdovende stilte
In een anechoïsche of dode kamer wordt elk geluid geabsorbeerd. Je hoort alleen het ruisen van je eigen bloed. Een unheimische ervaring die niemand lang uithoudt: in de stilste dode kamer ter wereld staat het record op 45 minuten.
4
Ondergronds
Voor componiste, accordeoniste en deep listening-pionier Pauline Oliveros (1932-2016) vormden omgevingsgeluiden en de akoestiek van de ruimte een integraal onderdeel van de compositie. Haar muziek klonk onder meer in ondergrondse containers, grotten, kathedralen en hyperspace.
5
Slaapconcerten
Max Richters slaapconcerten met kalmerende muziek – in de zomer van 2017 ook een hele nacht lang in Het Concertgebouw – trokken veel publiciteit. Minder mediagenieke, maar veel interessantere voorlopers zijn componisten als R.I.P. Hayman en Robert Rich, die onderzoeken hoe muzikale gebeurtenissen de dromen en slaappatronen van het publiek sturen.
6
Rare Marsmuziek
Afgelopen voorjaar werd ontdekt dat hoge tonen op Mars sneller reizen dan lage, vanwege de turbulentie vlak boven de grond. Dat moet spectaculaire akoestische effecten opleveren! Helaas is een Marsconcert voorlopig geen optie; de atmosfeer is er compleet onleefbaar.
7
Doe-het-zelf
De neuronen in onze hersenen vuren continu elektrische stroompjes af; door EEG-techniek kunnen we die niet alleen zien maar ook horen! Sinds Alvin Luciers Music for a Solo Performer (1965) hebben meer componisten geëxperimenteerd met hersengolfmuziek. Het mooie is: je eigen gedachten en gevoelens bepalen de klank.
1
Save the date
Het langste concert ter wereld vindt sinds 5 september 2001 plaats in het Duitse Halberstadt. Omdat het toen 639 jaar geleden was dat het kerkorgel werd ingewijd, begon een 639 jaar durende uitvoering van John Cage’s Organ2/ASLSP (As Slow as Possible) (1987). Op 5 februari 2024 was de laatste verandering: er werd een d toegevoegd aan het akkoord (dat daarmee bestaat uit c, des, d, dis, e, ais en e’). De volgende verandering in het stuk is op 5 augustus 2026, dan komt er een a bij. Het huidige akkoord wordt dus steeds dikker!
2
Onderwatermuziek
De Deense groep Between Music verzint al jaren unieke luisterervaringen. Van hun bijzonder spooky onderwaterstuk AquaSonic (2017) kwamen twee fragmenten terecht in de horror-game Martha Is Dead.
3
Oorverdovende stilte
In een anechoïsche of dode kamer wordt elk geluid geabsorbeerd. Je hoort alleen het ruisen van je eigen bloed. Een unheimische ervaring die niemand lang uithoudt: in de stilste dode kamer ter wereld staat het record op 45 minuten.
4
Ondergronds
Voor componiste, accordeoniste en deep listening-pionier Pauline Oliveros (1932-2016) vormden omgevingsgeluiden en de akoestiek van de ruimte een integraal onderdeel van de compositie. Haar muziek klonk onder meer in ondergrondse containers, grotten, kathedralen en hyperspace.
5
Slaapconcerten
Max Richters slaapconcerten met kalmerende muziek – in de zomer van 2017 ook een hele nacht lang in Het Concertgebouw – trokken veel publiciteit. Minder mediagenieke, maar veel interessantere voorlopers zijn componisten als R.I.P. Hayman en Robert Rich, die onderzoeken hoe muzikale gebeurtenissen de dromen en slaappatronen van het publiek sturen.
6
Rare Marsmuziek
Afgelopen voorjaar werd ontdekt dat hoge tonen op Mars sneller reizen dan lage, vanwege de turbulentie vlak boven de grond. Dat moet spectaculaire akoestische effecten opleveren! Helaas is een Marsconcert voorlopig geen optie; de atmosfeer is er compleet onleefbaar.
7
Doe-het-zelf
De neuronen in onze hersenen vuren continu elektrische stroompjes af; door EEG-techniek kunnen we die niet alleen zien maar ook horen! Sinds Alvin Luciers Music for a Solo Performer (1965) hebben meer componisten geëxperimenteerd met hersengolfmuziek. Het mooie is: je eigen gedachten en gevoelens bepalen de klank.