Entrée verlaagt drempels

In de Kleine Zaal van Het Concertgebouw luisteren naar een dj en strijkkwartet en vervolgens dansen tot diep in de nacht? Niet eens zo lang geleden was dat ondenkbaar geweest. De bedenkers van deze nieuwe initiatieven voor een jong publiek zijn Micha Windgassen, coördinator bij jongerenvereniging Entrée, en Rutger Brouwer, manager van Concertvrienden.

Dat jongeren en klassieke muziek prima samengaan, ervaren Micha en Rutger keer op keer. ‘Ze hebben soms alleen een extra zetje nodig om ermee in aanraking te komen’, aldus Micha. ‘Wanneer je niets afweet van klassieke muziek is de stap best groot om naar een traditioneel concert te gaan.’

Rutger: ‘We verlagen de drempel door klassieke muziek op verschillende manieren te laten horen. Door die samen met andere kunstdisciplines zoals poëzie en comedy aan te bieden, of door op een avond meerdere kortere stukken te spelen zodat je als publiek kunt proeven van verschillende smaken.’

‘Waarom kiezen als je ook kunstvormen kunt combineren?’

Zoals bijvoorbeeld in de serie Triple Twintig. Onder het motto ’Waarom kiezen als je het ook kunt combineren?’ krijgt het publiek drie mini-optredens van twintig minuten voorgeschoteld op het gebied van klassieke muziek, kleinkunst en comedy. Micha: ‘We willen jongeren prikkelen en verrassen met iets onverwachts, zoals bijvoorbeeld een akoestische hiphop-act. En hoe leuk is het als iemand speciaal komt voor een theatermaker of cabaretier en dan uiteindelijk wegdroomt bij een blaaskwintet...’

Genreclash

Een ander format uit de koker van Micha en Rutger is Music Bowl: een avond met klassiek, jazz en pop op één podium. Tijdens de eerste editie deelde singer-songwriter Pitou het podium met het Artvark Saxophone Quartet en het GoYa Quartet Amsterdam. ‘Het idee is dat we een avond vullen met verschillende muziekstijlen en dat het tegelijkertijd een eenheid is’, vertelt Rutger. ‘Alleen de eerste editie heeft al zoveel moois opgeleverd; het was een optreden vol genre-overstijgende muziek! Ons streven is dat de musici elkaar versterken, maar we weten van tevoren nooit wat deze ontmoetingen opleveren.’ Op 11 september staat het tweede crossover-concert gepland met zangeres Nana Adjoa, het ‘wereldjazzkwartet’ Arifa en het Alma Quartet.

Dansen op de afterparty

Entrée Electrique is een ander succes­vol concept, dat binnenkort z’n zesde aflevering beleeft. Micha kan niet wáchten. Tijdens deze avonden krijgt een producer/dj de ruimte om te experimenteren en het publiek te verrassen in de intimiteit van de Kleine Zaal. Micha: ‘Elektronische muziek is enorm populair bij jongeren, dat zie je ook terug in de programmering van veel festivals. Er gebeurt zoveel in het spanningsveld tussen elektronische en klassieke muziek dat we al vrij snel doorhadden dat daar kansen lagen. Bovendien hebben veel muziekproducers een klassieke achtergrond en vinden zij het vaak te gek om daar iets mee te doen.’

Elke dj krijgt de opdracht een link te maken met klassieke muziek. Zo brengt Dave Clarke bijvoorbeeld de violiste Mathilde Marsal mee. ’Bij eerdere edities gingen de stoelen uit de zaal en kon er worden gedanst. Nu maken we er meer een luisterervaring van.’

Een borrel of afterparty mag volgens Micha niet ontbreken. ‘Dat sociale element is super belangrijk voor jongeren. Na afloop een cocktail drinken of dansen tot in de vroege uurtjes is de ultieme uitlaatklep. Wij blijven na een concert ook zo lang mogelijk hangen, dan horen we meteen de reacties uit het publiek.’

‘We willen allemaal dat Het Concertgebouw over twintig jaar ook nog vol zit’

Voor en door jongeren

Veel van deze initiatieven voor jongeren komen tot stand dankzij de Vereniging Vrienden van Het Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest, waar jongerenvereniging Entrée deel van uitmaakt. Concertvrienden en Entrée hebben samen een achterban van ruim 25.000 leden. Rutger: ‘Stuk voor stuk betrokken muziekliefhebbers die allemaal willen dat Het Concertgebouw over twintig jaar ook nog vol zit. Het platform zet zich dan ook enorm in om een nieuwe generatie concertpubliek aan Orkest en Gebouw te binden.’

Als coördinator van Entrée vertegenwoordigt Micha – samen met het bestuur en een jongerenraad van vijftien vrijwilligers – jongvolwassenen in de leeftijd van 18 tot 35 jaar. ‘Het is ontzettend waardevol dat deze jongeren meedenken en als klankbord fungeren. Dat maakt het voor en door jongeren.’

Verdieping en verbinding

Het succes van de concerten van Entrée ligt volgens Micha mede aan de randprogrammering. ‘Onze doelgroep heeft behoefte aan een beetje context bij wat ze gaan horen. Door iets te vertellen over een muziekstuk of een kort interview te houden met een artiest maken we meteen verbinding met ons publiek.’

Een voorbeeld van verdieping is Entrée x Wilde Woorden, een nieuwe serie waarin woordkunstenaars aan jonge Amsterdamse musici gekoppeld worden. Ze creëren samen iets nieuws en brengen eigen werk. Micha: ‘Het thema van de serie is ‘Een nieuw begin’. Daarin blikken de artiesten terug op de afgelopen bizarre tijden en kijken ze vooruit naar de mooie dingen die gaan komen.’

Rutger benadrukt dat bij het ontwikkelen van hun ideeën veel collega’s zijn betrokken. ‘We doen het echt niet alleen. Zoals bijvoorbeeld Klapstuk, de serie waarin we het publiek laten kennismaken met korte highlights uit de kamermuziek. Die concerten hebben we samen met de programmeurs en marketeers van Het Concertgebouw en het Concertgebouworkest bedacht.’

Op wolkjes

Dat er vaak iets of iemand nodig is om jongeren te verbinden aan klassieke muziek, hebben Micha en Rutger indertijd zelf ook ervaren. Rutger: ‘Ik ging regelmatig naar Het Concertgebouw met mijn ouders, maar de vonk sloeg pas echt over tijdens het Nieuwjaarsconcert van het Nederlands Blazers Ensemble. De manier waarop zij muziek maakten en verhalen vertelden was echt een feest om mee te maken.’

Micha: ’Ik was een jaar of twintig toen een vriendin me meevroeg naar Het Concertgebouw. Ik was er weleens met mijn oma en opa geweest, maar klassieke muziek speelde verder geen rol in mijn leven. Ik weet nog goed dat het voelde alsof ik wakker werd gekust; ik werd compleet weggeblazen door de overweldigende klanken van dat grote symfonieorkest. Na afloop liep ik op wolkjes de zaal uit. Zo’n geluks­moment gun ik iedereen, vandaar dat ik nog iedere dag blij ben met wat ik doe.’

Meer informatie is te vinden op: jouwentree.nl.