Hier staan de vleugels van Het Concertgebouw

De collectie

In Het Concertgebouw worden pianisten opgewacht door zeven D-vleugels, twee A-vleugels en vijf piano’s. De vleugels zijn allemaal handgemaakt bij Steinway & Sons. In de collectie zijn de zeven D-vleugels, de concertvleugels, het grootst; deze worden gebruikt door solisten in een pianoconcert of tijdens een recital.

De nieuwste A-vleugel dateert uit 2017, hij werd ingewijd door Lahav Shani tijdens de Robeco SummerNights 

Voor de pianopartij in een orkestwerk wordt meestal een iets kleinere A-vleugel ingezet: de orkestvleugel. De andere A-vleugel staat standaard opgesteld in de kleedkamer voor een dirigent of solist (de 'antichambre') vlakbij de podiumtrap van de Grote Zaal. De staande piano’s worden vooral gebruikt in de kleedkamers.

Zodra een vleugel aan kracht verliest, wordt hij verplaatst naar de Klei­ne Zaal

Om de paar jaar is er een grote D-vleugel aan vervanging toe, en wordt er in de Steinway-fabriek in Hamburg een nieuwe vleugel uitgekozen. Het meest recente instrument heeft als bouwjaar 2018. De nieuwste D-vleugel wordt altijd ingezet in de Grote Zaal, en zodra een vleugel wat ouder wordt en aan kracht verliest, wordt hij verplaatst naar de Kleine Zaal. Er is één speciale jazz-vleugel voor de Grote Zaal, die is gestemd op 440 Hz; 2 Hz lager dan de 'normale' vleugels. 

Samengevat zijn er dus:

• 7 D-vleugels, 480 kilo, 157 cm breed en 274 cm diep
• 2 A-vleugels, 315 kilo, 147 cm breed en 188 cm diep
• 5 staande piano's

De vleugels zijn verdeeld over:

• de Grote Zaal (4)
• de Kleine Zaal (2)
• de Koorzaal (1)
• de Spiegelzaal (1)
• de kleedkamer van de dirigent of solist (1)

Voor altijd in de kelder

Het verplaatsen van zo’n groot en gevoelig instrument is geen kleinigheid. De vleugel in de Koorzaal blijft bijvoorbeeld noodgedwongen altijd op zijn plaats, want die zaal in de kelder van het pand is alleen met een trap te bereiken. De vleugels van de Kleine Zaal kunnen niet zomaar naar de Grote Zaal en omgekeerd, en de vleugel van de Spiegelzaal kan niet naar het podium van de Grote of Kleine Zaal. 

Als een Grote Zaal-vleugel niet in gebruik is, staat hij in een berging onder het podium, waarin de luchtvochtigheid en temperatuur precies goed zijn. Een speciale lift tilt de vleugels daar vandaan rechtstreeks door de vloer naar of van het podium.

Bij de Kleine Zaal staan de vleugels geparkeerd in de Felix de Nobelfoyer, waar zich in de vloer de omtrek aftekent van een lift waarmee ze door de achterwand van de zaal het podium op en af kunnen.

Iedere vleugel heeft zijn eigen karakter en daarom kan een pianist in zowel de Grote als Kleine Zaal uit twee instrumenten kiezen. En dan nog komt het wel eens voor dat een solist zich toch met zijn eigen piano aan de artiesteningang meldt.

Pianostemmer Ehud Loudar zorgt vervolgens dat de instrumenten helemaal zijn afgestemd op de wensen van de pianist: