Het recital Into the Night is een verkenning van de vele gezichten van de nacht. Maria Warenberg: ‘Ik hou ontzettend van de nacht. Dromen, feesten, verlangens: de nachtelijke uren hebben zoveel te bieden. Zelf kom ik ’s avonds echt tot leven. Gelukkig maar, want dat zijn de momenten waarop ik als zangeres het actiefst ben.’ 

Als tiener fantaseerde ze over een carrière als operazangeres in Parijs. Die droom is uitgekomen, want sinds dit seizoen is de mezzosopraan lid van het solistenensemble van de Opéra national de Paris. ‘Van kinds af aan deed ik niets liever dan op de bühne staan. Op mijn tweede was ik al een performertje. De melodietjes uit Carmen zong ik feilloos na.’ Ze ging op pianoles, zong in een popbandje en ontdekte op haar vijftiende de klassieke zang. ‘Vanaf les één wist ik: dít is wat ik wil.’ Haar opleiding aan het Conservatorium van Amsterdam rondde ze met onderscheiding af. 

‘De lastigste keuze is altijd: hoe begin je een recital?’

Thuis was Warenberg omringd door instrumentalisten. Haar vader speelt viool in het Residentie Orkest Den Haag, haar moeder is pianiste, haar jongere broer Alexander koos voor de cello. Ook haar grootouders van vaderszijde waren beroepsviolisten. Zodra de kans zich voordeed, emigreerden ze vanuit Sint-Petersburg naar Nederland. Haar zangtalent heeft Warenberg echter niet van een vreemde. Haar overgrootmoeder was operazangeres in Charkiv, Oekraïne. ‘Ze was een mezzo, net als ik. Volgens mijn oma had ze een prachtige, warme stem.’

Naast opera heeft Warenberg een grote liefde voor het lied. Voor haar debuutrecital in Het Concertgebouw vroeg ze Malcolm Martineau als begeleider. ‘Ik hoorde hem in de Kleine Zaal. Waanzinnig! Hij zei gelukkig direct ja.’ De zangeres maakte een persoonlijke selectie van liederen over de nacht in verschillende talen. ‘Elk lied heeft voor mij een speciale betekenis.’

Duits, Frans en Spaans

Warenberg opent met Brahms’ Geheimnis. ‘De lastigste keuze is altijd: hoe begin je een recital? Dit lied, over een stiekeme liefde, is de perfecte middenweg. Niet te loom, maar ook niet te ­actief.’ Daarna volgen vroege liederen van Schönberg. ‘Zijn opus 2 is fantastisch. Heel mysterieus. Helaas worden die liederen veel te weinig uitgevoerd.’

De Franse liederen zijn een hommage aan haar Parijse avontuur. ‘Ik vind het heerlijk om in het Frans te zingen.’ Au bord de l’eau van Fauré was het eerste Franse lied dat ze als vijftienjarige zong. ‘Toen al vond ik het prachtig.’ Tussen de dromerige poëzie van Debussy en Fauré vormt Madrid van Pauline Viardot een vurig intermezzo. Warenberg vertolkte het in 2023 tijdens de Koningin Elisabethwedstrijd – ze was de eerste Nederlander in jaren die er de finale haalde. ‘Ik zocht een Frans lied met schwung. Zo stuitte ik op dit lied van Viardot. Ze was ook mezzosopraan, ik ben heel erg fan van haar muziek.’ Het lied verklankt een dansavond in Madrid. Het vormt een brug naar de ‘volkse’ liederen van de Spaanse componist Falla. ‘Jota is een heimelijk liefdesverhaal, het refereert aan de twee liederen van Brahms. Nana is een slaapliedje: ik wilde voor de pauze met iets kleins eindigen.’

Russische roots

In het tweede deel van het programma duikt Warenberg in haar Russische roots. ‘De melancholie en hartstocht van de Russische muziek zitten in mijn genen. Ze raken me diep. Ik heb een optimistisch karakter, maar zodra ik Rachmaninoff hoor schiet ik vol.’ De kinderkamer van Moesorgski slaat een frissere toon aan. De liederen beelden het kinderleven uit. ‘Moesorgski maakte zelf de teksten voor deze ­cyclus. De Russische taal heb ik van huis uit meegekregen. Maar zelfs als je het Russisch niet begrijpt, hoor je precies waar het over gaat. Deze liederen moet je niet met volle operastem zingen, ze vragen om een intieme benadering, met minder vibrato. Wat dat betreft ben je als zanger voortdurend zoekende hoe je je klankpalet moet inzetten.’

‘Rachmaninoff geldt als een van de grootse Russische liedcomponisten. Zijn muziek is heel anders dan die van Tsjaikovski. Toch hoor je in de liederen die ik uitkoos dat hij veel naar ­Tsjaikovski heeft geluisterd.’ ­Tsjaikovski’s Op het rumoerige bal is het eerste Russische lied dat Warenberg instudeerde. ‘Ik heb het vaak gezongen voor mijn oma. Het herinnerde haar aan haar moeder, die het ook op haar repertoire had.’ Ook Tsjaikovski’s Om zo snel te vergeten heeft een bijzonder plekje in haar hart. Warenberg zong het in 2014 tijdens een lunchconcert in de Kleine Zaal. ‘Ik zat op de School voor Jong Talent van het Koninklijk Conservatorium en was megazenuwachtig.’ Nergens voor nodig, constateert zij achteraf. ‘Door de akoestiek gaat zingen hier als vanzelf – en dat geldt ook voor de Grote Zaal.’ Nu, elf jaar later, besluit zij met Tsjaikovski’s Of nu de dag regeert. ‘Ik wilde per se met een optimistisch lied eindigen. Na de nacht mag het ook weer dag zijn.’ Met die boodschap van hoop en licht stuurt zij haar publiek de nacht in. De cirkel is rond.