luistertips
Klassieke-muziek-podcasts: Preludium vergelijkt
door Michiel Cleij 04 nov. 2020 04 november 2020
Bijna elk fenomeen heeft inmiddels een eigen podcast, dus is het logisch dat ook klassieke componisten zich steeds vaker via dit relatief nieuwe medium presenteren. Preludium maakt een dagverse selectie.
-
Koptelefoon
foto: Tal Atlas
Koptelefoon
foto: Tal Atlas
-
Koptelefoon
foto: Tal Atlas
Koptelefoon
foto: Tal Atlas
Wat is een podcast?
Een podcast is een ‘radioprogramma’ af te spelen op je eigen moment, en is te vinden op internet. Via Google valt er van alles te vinden en (vaak gratis) af te spelen, maar handiger nog is het om een podcast-app op je telefoon of tablet te downloaden. Via de app is de keuze reuze, actueel en handig te rangschikken.
1 ‘Klassieke mysteries’ door Ab Nieuwdorp en Rebecca van der Weijde
In Klassieke mysteries gidst presentator Ab Nieuwdorp de nieuwsgierige Rebecca van der Weijde langs de klassieken met effectief lokaas: via spannende en geheimzinnige anekdotes uit componistenlevens kom je bij de muziek uit. Het is ook een reis door Europa, want muzikale hotspots als Wenen, Parijs en Bayreuth worden daadwerkelijk bezocht.
Onderweg spreekt het duo met historici, forensisch experts en zelfs een wijnkenner over mogelijke doodsoorzaken. Een snufje sensatiezucht is een uitstekend smeermiddel om oude muziek tot leven te wekken – waarbij de detectives overigens hun vergrootglas niet alleen over mainstream-componisten leggen, maar ook over modernere meesters als Alban Berg en Anton Webern.
Onderweg spreekt het duo met historici, forensisch experts en zelfs een wijnkenner over mogelijke doodsoorzaken. Een snufje sensatiezucht is een uitstekend smeermiddel om oude muziek tot leven te wekken – waarbij de detectives overigens hun vergrootglas niet alleen over mainstream-componisten leggen, maar ook over modernere meesters als Alban Berg en Anton Webern.
Luister de podcast:
2 ‘Gustav Mahler, aangenaam’ door Rebecca van der Weijde en Hans van den Boom
Een meer ouderwetse leraar treft Van der Weijde in Gustav Mahler, aangenaam. Zij is aanvankelijk geen Mahler-fan, radio-oudgediende Hans van den Boom is dat wel. In zeven afleveringen volg je haar bekeringsproces: ze ziet meer kleur en diepte in Mahlers sterk autobiografische muziek naarmate ze meer hoort over zijn levensloop, zijn natuurliefde en zijn persoonlijke tragiek. Uiteraard komt ook Mahlers band met het Concertgebouworkest ter sprake.
Onweerstaanbaar meeslepend is anders, maar wie geen geduld heeft voor Hans van den Booms grootvaderlijke toon heeft dat waarschijnlijk ook niet voor Mahlers muziek.
Luister de podcast:
Onweerstaanbaar meeslepend is anders, maar wie geen geduld heeft voor Hans van den Booms grootvaderlijke toon heeft dat waarschijnlijk ook niet voor Mahlers muziek.
Luister de podcast:
3 ‘Beethoven is meer dan een hond’ door Jet Berkhout en Fieke de Boeck
Onder de titel Beethoven is meer dan een hond schoolt ‘insider’ Jet Berkhout een bevriende klassiekemuziekleek bij. Saai is het geen moment: Berkhouts presentatie is spontaan en recht door zee, maar onder de losse toon schuilt een mild-schoolse benadering. De muziekhistorie wordt gereduceerd tot een opsomming van stijlen en componistennamen waarin geen plaats is voor achtergronden of de relatie met andere kunstvormen.
Zo’n staccato-cursus is misschien handig wanneer je wilt meepraten met je nieuwe schoonouders – dat is de insteek van deze serie – maar muziekliefde kweek je er niet mee. En hoe meer Berkhout de tegenwoordige tijd nadert, hoe sterker ze haar blinde vlekken aan haar gehoor opdringt. Arvo Pärt naturaliseert ze eigenhandig tot Letlander, twintigste-eeuwse muziek wordt gekortwiekt tot ‘piepknor, minimal en filmmuziek’, Nederlandse componisten sinds Sweelinck komen niet aan bod en de veelgeprezen Nederlandse vermenging van klassiek, improvisatie en pop acht ze geen bijzin waard; een gemiste kans wanneer je jong publiek zoekt. Gelukkig eindigt elke aflevering met een absurdistische bonus van comedian Stefan Pop, die je doet inzien waar het in de klassieke-muziekwereld zo vaak aan ontbreekt: humor.
Luister de podcast:
Zo’n staccato-cursus is misschien handig wanneer je wilt meepraten met je nieuwe schoonouders – dat is de insteek van deze serie – maar muziekliefde kweek je er niet mee. En hoe meer Berkhout de tegenwoordige tijd nadert, hoe sterker ze haar blinde vlekken aan haar gehoor opdringt. Arvo Pärt naturaliseert ze eigenhandig tot Letlander, twintigste-eeuwse muziek wordt gekortwiekt tot ‘piepknor, minimal en filmmuziek’, Nederlandse componisten sinds Sweelinck komen niet aan bod en de veelgeprezen Nederlandse vermenging van klassiek, improvisatie en pop acht ze geen bijzin waard; een gemiste kans wanneer je jong publiek zoekt. Gelukkig eindigt elke aflevering met een absurdistische bonus van comedian Stefan Pop, die je doet inzien waar het in de klassieke-muziekwereld zo vaak aan ontbreekt: humor.
Luister de podcast:
4 ‘The Original Soundtrack’ door Jeroen Struys en Robin Broos
Hoe je filmcomponisten op het schild hijst bewijzen Jeroen Struys en Robin Broos op de reclameloze Belgische omroep Klara. In de podcast-serie The Original Soundtrack hebben ze bijvoorbeeld voor een overtuigend portret van John Williams slechts twee uur nodig. Al in de eerste twintig minuten zijn Williams’ pluspunten en manco’s benoemd, is zijn stijl in een muziekhistorische context geplaatst, wordt de effectiviteit van een paar simpele noten onderzocht, horen we over zijn interactie met regisseur Steven Spielberg en wordt en passant uitgelegd wat een fuga is.
Luister de podcast:
Luister de podcast:
5 ‘Een Italiaanse reis’ door Philipp Blom
Datzelfde Klara maakte een podcastserie van Philipp Bloms autobiografische roman Een Italiaanse reis, waarin de schrijver op zoek gaat naar de herkomst van zijn eeuwenoude viool. De insteek is meer literair dan muzikaal, maar na afloop realiseer je je hoe enorm veel traditie, ambacht, muzikaliteit en koopmanschap besloten ligt in bijna elke viool die je pad kruist.
Dit soort podcasts zit duidelijk aan de andere kant van het spectrum: je moet al een innige relatie met klassieke muziek hebben voordat je inschakelt.
Luister de podcast:
Dit soort podcasts zit duidelijk aan de andere kant van het spectrum: je moet al een innige relatie met klassieke muziek hebben voordat je inschakelt.
Luister de podcast:
6 ‘Markante Maestro’s’ door Hans Haffmans
Ook de gloednieuwe reeks Markante Maestro’s mikt niet op beginners. Maker Hans Haffmans belicht de kwaliteiten van een aantal spraakmakende dirigenten uit de afgelopen eeuw via opnames en interviews met betrokken musici. Je moet dus geïnteresseerd zijn in uitvoeringspraktijk en de vraag waarom en hoe elke dirigent een stuk anders laat klinken.
Luister de podcast:
Luister de podcast:
7 ‘Verboden, verjaagd, vergeten’ door Werner Herbers
De serie Verboden, verjaagd, vergeten, speelt het klaar om je geboeid te laten luisteren naar totaal onbekende muziek. Het geheim is de enorme gedrevenheid van maker Werner Herbers, oud-hoboïst van het Concertgebouworkest en herontdekker van heel wat vroeg-twintigste-eeuwse componisten. Na een wat stroeve start raakt Herbers in zijn element als de archetypische leraar die door zijn eigen enthousiasme elke materie tot leven kan wekken. En deze materie is op zich al geladen met beklemmende oorlogshistoriek – de meeste componisten werden nazislachtoffers. De muziek zelf verrast vaak door de wonderlijke mix van experiment en jazz.
Luister de podcast:
Luister de podcast:
8 ‘Beethoven’ door Jan Caeyers
Uiteraard staan diverse podcasts stil bij het Beethovenjaar 2020. Een van de degelijkste draagt de catchy titel Beethoven en is voor omroep Klara gemaakt door musicoloog Jan Caeyers, die eerder een gezaghebbende biografie van de componist schreef. In de nog lopende serie wordt Beethovens levensloop gedetailleerd gevolgd. Door de combinatie van vertelling en hoorspel blijft de stortvloed aan feiten en anekdotes boeiend, al heb je na elke aflevering wel een adempauze nodig.
Luister de podcast:
Luister de podcast:
Wie zelf een regenachtig weekend dan wel een kerstvakantie uittrekt voor vergelijkend warenonderzoek merkt dat klassieke podcasts voor verschillende doelgroepen gemaakt zijn – en dat het de kunst is om daarin de juiste toon te treffen. Er komen er steeds meer, en dus ook steeds meer goeie.
Luistertips
- Preludium heeft z’n eigen serie: op preludium.nl/podcast neemt Rahul Gandolahage klassieke meesterwerken onder de loep.
- Gijs Groenteman begon dit najaar de Concertgebouwserie Praten over Muziek. Inmiddels sprak hij met violiste Liza Ferschtman, multitalent Karsu en de pianisten Ronald Brautigam en Hannes Minnaar.
- Even valsspelen: op YouTube presenteert onze eigen cd-expert Hugo de Groot in woord én beeld een serie over klassieke meesterwerken. Bekijk de eerste.
Wat is een podcast?
Een podcast is een ‘radioprogramma’ af te spelen op je eigen moment, en is te vinden op internet. Via Google valt er van alles te vinden en (vaak gratis) af te spelen, maar handiger nog is het om een podcast-app op je telefoon of tablet te downloaden. Via de app is de keuze reuze, actueel en handig te rangschikken.
1 ‘Klassieke mysteries’ door Ab Nieuwdorp en Rebecca van der Weijde
In Klassieke mysteries gidst presentator Ab Nieuwdorp de nieuwsgierige Rebecca van der Weijde langs de klassieken met effectief lokaas: via spannende en geheimzinnige anekdotes uit componistenlevens kom je bij de muziek uit. Het is ook een reis door Europa, want muzikale hotspots als Wenen, Parijs en Bayreuth worden daadwerkelijk bezocht.
Onderweg spreekt het duo met historici, forensisch experts en zelfs een wijnkenner over mogelijke doodsoorzaken. Een snufje sensatiezucht is een uitstekend smeermiddel om oude muziek tot leven te wekken – waarbij de detectives overigens hun vergrootglas niet alleen over mainstream-componisten leggen, maar ook over modernere meesters als Alban Berg en Anton Webern.
Onderweg spreekt het duo met historici, forensisch experts en zelfs een wijnkenner over mogelijke doodsoorzaken. Een snufje sensatiezucht is een uitstekend smeermiddel om oude muziek tot leven te wekken – waarbij de detectives overigens hun vergrootglas niet alleen over mainstream-componisten leggen, maar ook over modernere meesters als Alban Berg en Anton Webern.
Luister de podcast:
2 ‘Gustav Mahler, aangenaam’ door Rebecca van der Weijde en Hans van den Boom
Een meer ouderwetse leraar treft Van der Weijde in Gustav Mahler, aangenaam. Zij is aanvankelijk geen Mahler-fan, radio-oudgediende Hans van den Boom is dat wel. In zeven afleveringen volg je haar bekeringsproces: ze ziet meer kleur en diepte in Mahlers sterk autobiografische muziek naarmate ze meer hoort over zijn levensloop, zijn natuurliefde en zijn persoonlijke tragiek. Uiteraard komt ook Mahlers band met het Concertgebouworkest ter sprake.
Onweerstaanbaar meeslepend is anders, maar wie geen geduld heeft voor Hans van den Booms grootvaderlijke toon heeft dat waarschijnlijk ook niet voor Mahlers muziek.
Luister de podcast:
Onweerstaanbaar meeslepend is anders, maar wie geen geduld heeft voor Hans van den Booms grootvaderlijke toon heeft dat waarschijnlijk ook niet voor Mahlers muziek.
Luister de podcast:
3 ‘Beethoven is meer dan een hond’ door Jet Berkhout en Fieke de Boeck
Onder de titel Beethoven is meer dan een hond schoolt ‘insider’ Jet Berkhout een bevriende klassiekemuziekleek bij. Saai is het geen moment: Berkhouts presentatie is spontaan en recht door zee, maar onder de losse toon schuilt een mild-schoolse benadering. De muziekhistorie wordt gereduceerd tot een opsomming van stijlen en componistennamen waarin geen plaats is voor achtergronden of de relatie met andere kunstvormen.
Zo’n staccato-cursus is misschien handig wanneer je wilt meepraten met je nieuwe schoonouders – dat is de insteek van deze serie – maar muziekliefde kweek je er niet mee. En hoe meer Berkhout de tegenwoordige tijd nadert, hoe sterker ze haar blinde vlekken aan haar gehoor opdringt. Arvo Pärt naturaliseert ze eigenhandig tot Letlander, twintigste-eeuwse muziek wordt gekortwiekt tot ‘piepknor, minimal en filmmuziek’, Nederlandse componisten sinds Sweelinck komen niet aan bod en de veelgeprezen Nederlandse vermenging van klassiek, improvisatie en pop acht ze geen bijzin waard; een gemiste kans wanneer je jong publiek zoekt. Gelukkig eindigt elke aflevering met een absurdistische bonus van comedian Stefan Pop, die je doet inzien waar het in de klassieke-muziekwereld zo vaak aan ontbreekt: humor.
Luister de podcast:
Zo’n staccato-cursus is misschien handig wanneer je wilt meepraten met je nieuwe schoonouders – dat is de insteek van deze serie – maar muziekliefde kweek je er niet mee. En hoe meer Berkhout de tegenwoordige tijd nadert, hoe sterker ze haar blinde vlekken aan haar gehoor opdringt. Arvo Pärt naturaliseert ze eigenhandig tot Letlander, twintigste-eeuwse muziek wordt gekortwiekt tot ‘piepknor, minimal en filmmuziek’, Nederlandse componisten sinds Sweelinck komen niet aan bod en de veelgeprezen Nederlandse vermenging van klassiek, improvisatie en pop acht ze geen bijzin waard; een gemiste kans wanneer je jong publiek zoekt. Gelukkig eindigt elke aflevering met een absurdistische bonus van comedian Stefan Pop, die je doet inzien waar het in de klassieke-muziekwereld zo vaak aan ontbreekt: humor.
Luister de podcast:
4 ‘The Original Soundtrack’ door Jeroen Struys en Robin Broos
Hoe je filmcomponisten op het schild hijst bewijzen Jeroen Struys en Robin Broos op de reclameloze Belgische omroep Klara. In de podcast-serie The Original Soundtrack hebben ze bijvoorbeeld voor een overtuigend portret van John Williams slechts twee uur nodig. Al in de eerste twintig minuten zijn Williams’ pluspunten en manco’s benoemd, is zijn stijl in een muziekhistorische context geplaatst, wordt de effectiviteit van een paar simpele noten onderzocht, horen we over zijn interactie met regisseur Steven Spielberg en wordt en passant uitgelegd wat een fuga is.
Luister de podcast:
Luister de podcast:
5 ‘Een Italiaanse reis’ door Philipp Blom
Datzelfde Klara maakte een podcastserie van Philipp Bloms autobiografische roman Een Italiaanse reis, waarin de schrijver op zoek gaat naar de herkomst van zijn eeuwenoude viool. De insteek is meer literair dan muzikaal, maar na afloop realiseer je je hoe enorm veel traditie, ambacht, muzikaliteit en koopmanschap besloten ligt in bijna elke viool die je pad kruist.
Dit soort podcasts zit duidelijk aan de andere kant van het spectrum: je moet al een innige relatie met klassieke muziek hebben voordat je inschakelt.
Luister de podcast:
Dit soort podcasts zit duidelijk aan de andere kant van het spectrum: je moet al een innige relatie met klassieke muziek hebben voordat je inschakelt.
Luister de podcast:
6 ‘Markante Maestro’s’ door Hans Haffmans
Ook de gloednieuwe reeks Markante Maestro’s mikt niet op beginners. Maker Hans Haffmans belicht de kwaliteiten van een aantal spraakmakende dirigenten uit de afgelopen eeuw via opnames en interviews met betrokken musici. Je moet dus geïnteresseerd zijn in uitvoeringspraktijk en de vraag waarom en hoe elke dirigent een stuk anders laat klinken.
Luister de podcast:
Luister de podcast:
7 ‘Verboden, verjaagd, vergeten’ door Werner Herbers
De serie Verboden, verjaagd, vergeten, speelt het klaar om je geboeid te laten luisteren naar totaal onbekende muziek. Het geheim is de enorme gedrevenheid van maker Werner Herbers, oud-hoboïst van het Concertgebouworkest en herontdekker van heel wat vroeg-twintigste-eeuwse componisten. Na een wat stroeve start raakt Herbers in zijn element als de archetypische leraar die door zijn eigen enthousiasme elke materie tot leven kan wekken. En deze materie is op zich al geladen met beklemmende oorlogshistoriek – de meeste componisten werden nazislachtoffers. De muziek zelf verrast vaak door de wonderlijke mix van experiment en jazz.
Luister de podcast:
Luister de podcast:
8 ‘Beethoven’ door Jan Caeyers
Uiteraard staan diverse podcasts stil bij het Beethovenjaar 2020. Een van de degelijkste draagt de catchy titel Beethoven en is voor omroep Klara gemaakt door musicoloog Jan Caeyers, die eerder een gezaghebbende biografie van de componist schreef. In de nog lopende serie wordt Beethovens levensloop gedetailleerd gevolgd. Door de combinatie van vertelling en hoorspel blijft de stortvloed aan feiten en anekdotes boeiend, al heb je na elke aflevering wel een adempauze nodig.
Luister de podcast:
Luister de podcast:
Wie zelf een regenachtig weekend dan wel een kerstvakantie uittrekt voor vergelijkend warenonderzoek merkt dat klassieke podcasts voor verschillende doelgroepen gemaakt zijn – en dat het de kunst is om daarin de juiste toon te treffen. Er komen er steeds meer, en dus ook steeds meer goeie.
Luistertips
- Preludium heeft z’n eigen serie: op preludium.nl/podcast neemt Rahul Gandolahage klassieke meesterwerken onder de loep.
- Gijs Groenteman begon dit najaar de Concertgebouwserie Praten over Muziek. Inmiddels sprak hij met violiste Liza Ferschtman, multitalent Karsu en de pianisten Ronald Brautigam en Hannes Minnaar.
- Even valsspelen: op YouTube presenteert onze eigen cd-expert Hugo de Groot in woord én beeld een serie over klassieke meesterwerken. Bekijk de eerste.