Wat is een mondharmonica?

Hoe werkt een mondharmonica?

Binnenin een mondharmonica zitten gestemde, doorslaande tongen van dun, veerkrachtig metaal die in trilling worden gebracht door de adem van de bespeler. Door de trilling ontstaat een toon. De meeste mondharmonica’s zijn wisseltonig, wat betekent dat blazen of zuigen verschillende toonhoogtes oplevert. Op een eenvoudige mondharmonica komen alleen de tonen van één toonladder voor. Een chromatische mondharmonica heeft als extra onderdeel een schuif om de tonen met een halve toon te verhogen, wat spelen in álle toonsoorten mogelijk maakt.

Wat is de geschiedenis van de mondharmonica?

In China was al zo’n 3000 jaar voor Christus een bamboe mondorgel in gebruik: de sheng. De huidige mondharmonica kreeg vorm rond 1821, het jaar waarin de zestienjarige Christian Friedrich Ludwig Buschman patent aanvroeg op zijn uitvinding: de ‘Mund-Aeoline’. In 1857 fabriceerde de Duitse klokkenmakersfamilie Hohner zo’n 650 mondharmonica’s en al snel werd het bedrijf marktleider. Geïnspireerd door het spel van Toots Thielemans ontwikkelde de instrumentenbouwer de Hohner Toots Thielemans Mellow Tone en de Hohner Toots Thielemans Hard Bopper.

Welke muziek is er geschreven voor mondharmonica?

In de klassieke muziek is de mondharmonica een vreemde eend in de bijt. Het bekendste grote werk is het Harmonica Concerto (1955) van de Braziliaanse componist Heitor Villa-Lobos. Verschillende componisten schreven hun partituren speciaal voor de Amerikaanse virtuoos Larry Adler (1914-2001); aan hem opgedragen zijn bijvoorbeeld de Suite anglaise voor mondharmonica (of viool) en orkest (1942) van Darius Milhaud en de Romance in Des voor mondharmonica, piano en strijkers (1951) van Ralph Vaughan Williams.

De mondharmonica werkt ook in de ruimte: astronaut Wally Schirra had er een op zak in 1966.