wat is een orgel?
orgel
Het orgel is een vaak kolossaal toetsinstrument waarin geluid ontstaat als lucht door metalen pijpen wordt geperst.
Wat is het orgel?
Het orgel is, net als de piano, een toetsinstrument. Met die toetsen bespeelt de organist een grote verzameling pijpen van verschillende grootte, waar lucht doorheen wordt geperst. De pijpen zijn verdeeld over verschillende ‘registers’, op basis van klankkleur. Deze registers kunnen apart in- of uitgeschakeld worden, waardoor er veel verschillende geluiden mogelijk zijn. Het pijporgel, het bekendste lid van de orgelfamilie, is vaak in kerken te vinden.
Wat is het orgel?
Het orgel is, net als de piano, een toetsinstrument. Met die toetsen bespeelt de organist een grote verzameling pijpen van verschillende grootte, waar lucht doorheen wordt geperst. De pijpen zijn verdeeld over verschillende ‘registers’, op basis van klankkleur. Deze registers kunnen apart in- of uitgeschakeld worden, waardoor er veel verschillende geluiden mogelijk zijn. Het pijporgel, het bekendste lid van de orgelfamilie, is vaak in kerken te vinden.
-
Het Maarschalkerweerd-orgel
in de Grote Zaal van Het Concertgebouw
Het Maarschalkerweerd-orgel
in de Grote Zaal van Het Concertgebouw
-
Het Maarschalkerweerd-orgel
in de Grote Zaal van Het Concertgebouw
Het Maarschalkerweerd-orgel
in de Grote Zaal van Het Concertgebouw
Hoe is het orgel ontstaan?
In ca. 246 voor Christus vond de Griek Ktesibios van Alexandrië de hydraulis uit, een muziekinstrument dat geluid produceerde als er water door de pijpen werd gepompt. Via het Romeinse Rijk kwamen orgels terecht in de Arabische wereld en Byzantium, waar de techniek verder ontwikkeld werd.
Met de val van Rome verdween het orgel tijdelijk uit West-Europa, maar in 757 maakte het instrument zijn herintrede toen de Byzantijnse keizer Constantijn de Vijfde een orgel aan Koning Pepijn de Korte schonk. In 812 liet Pepijns zoon, Karel de Grote, een orgel installeren in zijn kapel in Aacken.
Het orgel bleek door zijn volume heel handig om het zingen in de kerk te begeleiden. Verschillende kloosters namen het instrument in gebruik, en legden zo het fundament van een eeuwenlange voorkeurspositie in het katholieke christendom.
Hoe gaat het inmiddels met het orgel?
Na de reformatie - waarin veel katholieke gebruiken werden ontmanteld - bleven de kostbare orgels aan de kerkmuren hangen. Eerst met als doel de burgers te vermaken met 'wereldlijke' muziek, maar later ook weer tijdens de kerkdiensten.
Het instrument vond zijn weg naar de huiskamer (het portatief, het kistorgel en het harmonium) en later ook met Britse kolonisten naar India, waar het draagbare harmonium een belangrijke rol ging spelen in de lokale muziektraditie. Verschillende componisten combineerden de klank van het orgel met die van het symfonieorkest, zoals bijvoorbeeld Camille Saint-Saëns in zijn Orgelsymfonie.
Hoe is het orgel ontstaan?
In ca. 246 voor Christus vond de Griek Ktesibios van Alexandrië de hydraulis uit, een muziekinstrument dat geluid produceerde als er water door de pijpen werd gepompt. Via het Romeinse Rijk kwamen orgels terecht in de Arabische wereld en Byzantium, waar de techniek verder ontwikkeld werd.
Met de val van Rome verdween het orgel tijdelijk uit West-Europa, maar in 757 maakte het instrument zijn herintrede toen de Byzantijnse keizer Constantijn de Vijfde een orgel aan Koning Pepijn de Korte schonk. In 812 liet Pepijns zoon, Karel de Grote, een orgel installeren in zijn kapel in Aacken.
Het orgel bleek door zijn volume heel handig om het zingen in de kerk te begeleiden. Verschillende kloosters namen het instrument in gebruik, en legden zo het fundament van een eeuwenlange voorkeurspositie in het katholieke christendom.
Hoe gaat het inmiddels met het orgel?
Na de reformatie - waarin veel katholieke gebruiken werden ontmanteld - bleven de kostbare orgels aan de kerkmuren hangen. Eerst met als doel de burgers te vermaken met 'wereldlijke' muziek, maar later ook weer tijdens de kerkdiensten.
Het instrument vond zijn weg naar de huiskamer (het portatief, het kistorgel en het harmonium) en later ook met Britse kolonisten naar India, waar het draagbare harmonium een belangrijke rol ging spelen in de lokale muziektraditie. Verschillende componisten combineerden de klank van het orgel met die van het symfonieorkest, zoals bijvoorbeeld Camille Saint-Saëns in zijn Orgelsymfonie.