Wie is Richard Wagner?
Richard Wagner
componist
Richard Wagner was een Duitse componist. Hij is bekend om zijn opera’s, met name de cyclus Der Ring des Nibelungen, en was een sleutelfiguur in de ontwikkeling van het genre.
Jeugd
Wilhelm Richard Wagner kwam op 22 mei 1813 te Leipzig ter wereld. Zijn moeder Johanna was bakkersdochter, en zijn vader Carl Friedrich Wagner was klerk op het lokale politiebureau. Carl Friedrich Wagner overleed toen Richard zes maanden oud was, en Johanna hertrouwde met de acteur en schilder Ludwig Geyer. Een hardnekkig gerucht wil dat Richard Wagner eigenlijk een zoon was van Ludwig Geyer – dat zou betekenen dat Geyer al in beeld was voor Carl stierf. Bijna zeker is dat Richard Wagner opgroeide in de veronderstelling dat Geyer zijn biologische vader was.
Geyer had een grote invloed op Wagner. In zijn eigen autobiografie Mein Leben haalt hij herinneringen op aan een toneelstuk waarin hij de rol van een engel speelde. Andere vakken stonden vaak op een laag pitje ten faveure van muziek en theater: hij schreef zijn eerste toneelstuk, Leubald, toen hij dertien jaar oud was. Ook kreeg hij harmonieles van de lokale muzikant Christian Gottlieb Müller.
Vanaf 1831 studeerde hij muziek aan de Universiteit van Leipzig en datzelfde jaar studeerde hij ook zes maanden onder de kantor van de Thomaskirche, Christian Theodor Weinlig.
Eerste pogingen tot succes
Tussen 1833 en 1839 is Wagner dirigent in de steden Würzburg, Magdeburg, Königsberg en Riga. In Magdeburg valt zijn oog op de actrice Minna Planer; ze trouwen in 1836, ondanks een affaire aan Minna’s kant tussendoor.
Overal waar Wagner werkt stuit hij op weerstand. In Riga komt het door opgebouwde schulden zelfs zo ver dat hij de stad in het holst van de macht moet ontvluchten, volgens de overlevering langs de kozakken kruipend de grens over (met vrouw en hond nota bene).
Na Riga komt Wagner in Parijs terecht, toen de grote operastad. Ondanks hulp van zijn beroemde landgenoot Giacomo Meyerbeer weet Wagner ook hier geen voet aan de grond te krijgen. Na drie jaar verlaat hij gedesillusioneerd te Franse hoofdstad en trekt naar de woonplaats van zijn stiefvader, Dresden.
-
Richard Wagner in 1861
Foto genomen door Pierre Petit in Parijs, 25 mei 1861
Richard Wagner in 1861
Foto genomen door Pierre Petit in Parijs, 25 mei 1861
-
Richard Wagner in 1861
Foto genomen door Pierre Petit in Parijs, 25 mei 1861
Richard Wagner in 1861
Foto genomen door Pierre Petit in Parijs, 25 mei 1861
Revolutie en antisemitisme
Een uitvoering van Wagner’s opera Rienzi in Dresden aan het einde van 1842 werd een groot succes; hij werd hierop benoemd tot (tweede) Koninklijke Saksische Hoffkapelmeister.
In 1849 sluit Wagner zich aan bij de revolutionaire opstandelingen. De opstand wordt onderdrukt en met hulp van Franz Liszt ontwijkt Wagner arrestatie door naar Zwitserland te vluchten.
In 1850 publiceert Wagner onder een pseudoniem het artikel Das Judenthum in der Musik in het Leipzigse muziektijdschrift Neue Zeitschrift für Musik (ooit opgericht door Robert Schumann). Hierin spuwt Wagner zijn gal over joodse componisten als Mendelssohn en Meyerbeer en neemt hij het standpunt in dat joden überhaupt niet in staat zijn tot het componeren van goede muziek. Het behoeft geen verdere uitleg dat het uitvoeren van Wagners muziek in de staat Israël lange tijd not done was.
Bayreuth en de Ring
In 1862 werd Wagner amnestie verleend; hij keerde naar Duitsland terug. In 1864 wordt Ludwig II koning van Beieren. De achttienjarige is zo’n grote fan van Wagner, dat hij diens schulden aflost en hem jaargeld geeft.
Op Ludwigs kosten laat Wagner in Bayreuth een groot theater bouwen. Dit Festspielhaus wordt in 1876 geopend met de première van zijn magnum opus, Der Ring des Nibelungen. Deze cyclus van vier opera’s, waar Wagner ruim vijfentwintig jaar aan heeft gewerkt, wordt nog bijna jaarlijks in Bayreuth uitgevoerd.
Dood en invloed
Wagner overleed op 13 februari 1883 in Venetië aan de gevolgen van een hartaanval.
Wagner’s invloed kan niet worden onderschat. Zijn concept leidmotif , een (muzikaal) motief dat bij een personage past, vindt nog altijd navolging in niet alleen muziek, maar bijvoorbeeld ook literatuur en film.
Revolutie en antisemitisme
Een uitvoering van Wagner’s opera Rienzi in Dresden aan het einde van 1842 werd een groot succes; hij werd hierop benoemd tot (tweede) Koninklijke Saksische Hoffkapelmeister.
In 1849 sluit Wagner zich aan bij de revolutionaire opstandelingen. De opstand wordt onderdrukt en met hulp van Franz Liszt ontwijkt Wagner arrestatie door naar Zwitserland te vluchten.
In 1850 publiceert Wagner onder een pseudoniem het artikel Das Judenthum in der Musik in het Leipzigse muziektijdschrift Neue Zeitschrift für Musik (ooit opgericht door Robert Schumann). Hierin spuwt Wagner zijn gal over joodse componisten als Mendelssohn en Meyerbeer en neemt hij het standpunt in dat joden überhaupt niet in staat zijn tot het componeren van goede muziek. Het behoeft geen verdere uitleg dat het uitvoeren van Wagners muziek in de staat Israël lange tijd not done was.
Bayreuth en de Ring
In 1862 werd Wagner amnestie verleend; hij keerde naar Duitsland terug. In 1864 wordt Ludwig II koning van Beieren. De achttienjarige is zo’n grote fan van Wagner, dat hij diens schulden aflost en hem jaargeld geeft.
Op Ludwigs kosten laat Wagner in Bayreuth een groot theater bouwen. Dit Festspielhaus wordt in 1876 geopend met de première van zijn magnum opus, Der Ring des Nibelungen. Deze cyclus van vier opera’s, waar Wagner ruim vijfentwintig jaar aan heeft gewerkt, wordt nog bijna jaarlijks in Bayreuth uitgevoerd.
Dood en invloed
Wagner overleed op 13 februari 1883 in Venetië aan de gevolgen van een hartaanval.
Wagner’s invloed kan niet worden onderschat. Zijn concept leidmotif , een (muzikaal) motief dat bij een personage past, vindt nog altijd navolging in niet alleen muziek, maar bijvoorbeeld ook literatuur en film.
Bijgewerkt op vrijdag 09 augustus 2019