Wat is een sonate?
sonate
Een sonate is een muziekstuk in drie of vier delen, met vaak het eerste deel in sonatevorm.
Wat is een sonate?
Een sonate is een muziekstuk dat uit meerdere delen bestaat. De meeste stukken met de titel ‘sonate’ worden geschreven voor solo-instrumenten, eventueel met pianobegeleiding. Een sonate bestaat gewoonlijk uit drie of vier delen, waarbij de oudere sonates vaak driedelig zijn en de nieuwere (vanaf de Romantiek) vaker uit vier delen bestaan. Het eerste en laatste deel van een sonate zijn gewoonlijk snel. De middendelen zijn vaak langzamer.
Hoe is een sonate opgebouwd?
Het eerste deel van een sonate is dus gewoonlijk snel en heeft een sonatevorm. Soms wordt het snelle deel van de sonate voorafgegaan door een langzame introductie, zoals bij bijvoorbeeld Beethovens ‘Pathétique’. Het tweede deel van een sonate is duidelijk langzamer en vaak ook droeviger dan het eerste deel.
Bij een vierdelige sonate is het derde deel vaak een dans: een menuet of scherzo, gevolgd door een trio, en afgesloten met weer het menuet of scherzo. Een driedelige sonate heeft dit dansachtige deel niet. Het laatste deel van een sonate is weer een snel deel. De vormen die veel voorkomen bij laatste delen zijn de rondovorm, variatievorm of soms weer een sonatevorm.
De opbouw van een sonate komt dus grotendeels overeen met de vorm van een symfonie. Het verschil tussen sonate en symfonie is dat een sonate voor solo-instrumenten is en een symfonie voor orkesten.
Wat is een sonate?
Een sonate is een muziekstuk dat uit meerdere delen bestaat. De meeste stukken met de titel ‘sonate’ worden geschreven voor solo-instrumenten, eventueel met pianobegeleiding. Een sonate bestaat gewoonlijk uit drie of vier delen, waarbij de oudere sonates vaak driedelig zijn en de nieuwere (vanaf de Romantiek) vaker uit vier delen bestaan. Het eerste en laatste deel van een sonate zijn gewoonlijk snel. De middendelen zijn vaak langzamer.
Hoe is een sonate opgebouwd?
Het eerste deel van een sonate is dus gewoonlijk snel en heeft een sonatevorm. Soms wordt het snelle deel van de sonate voorafgegaan door een langzame introductie, zoals bij bijvoorbeeld Beethovens ‘Pathétique’. Het tweede deel van een sonate is duidelijk langzamer en vaak ook droeviger dan het eerste deel.
Bij een vierdelige sonate is het derde deel vaak een dans: een menuet of scherzo, gevolgd door een trio, en afgesloten met weer het menuet of scherzo. Een driedelige sonate heeft dit dansachtige deel niet. Het laatste deel van een sonate is weer een snel deel. De vormen die veel voorkomen bij laatste delen zijn de rondovorm, variatievorm of soms weer een sonatevorm.
De opbouw van een sonate komt dus grotendeels overeen met de vorm van een symfonie. Het verschil tussen sonate en symfonie is dat een sonate voor solo-instrumenten is en een symfonie voor orkesten.
Wat waren de hoogtijdagen van de sonate?
De term ‘sonate’ kwam voor het eerst voor aan het begin van de achttiende eeuw, maar pas vanaf ca. 1770 nam de sonate een vlucht en werd zo een van dé genres van de Klassieke periode. Mozart en Haydn schreven beide veel sonates, vooral voor piano: Haydn schreef er meer dan 50 gedurende zijn leven en Mozart schreef naast 19 pianosonates ook een sonate voor 2 piano’s, meer dan 30 vioolsonates en verscheidene ‘kerksonates’, voor klein ensemble.
Vanaf Beethoven werden de sonates aanzienlijk langer: Beethovens latere sonates duren bijna allemaal ruim een half uur, terwijl die van Mozart vaak maar 15 tot 20 minuten in beslag nemen. Na Beethoven schreven veel componisten nog wel sonates, maar niet zo veel als de grote componisten voor Beethoven hadden gedaan. Vanaf Beethoven werden er vaker sonates geschreven voor andere instrumenten dan de piano, zoals voor viool, cello, hobo of klarinet.
Naar welke sonates moet ik écht luisteren?
Voor wie benieuwd is naar de Klassieke sonates zijn Mozarts Pianosonate nr. 11 en Haydns Pianosonate nr. 62 aan te raden. Voor liefhebbers van de Romantiek zijn Beethovens Sonate nr. 14 (de bekende 'Mondschein' / 'Moonlight Sonata'), Chopins Pianosonate nr. 2 en Schuberts Pianosonate nr. 21 een goed begin. Wie geïnteresseerd is in de modernere en lossere sonates, moet Liszts Pianosonate in b mineur of Ives’ Pianosonate nr. 2 (‘Concord’) eens uitproberen.
Wat waren de hoogtijdagen van de sonate?
De term ‘sonate’ kwam voor het eerst voor aan het begin van de achttiende eeuw, maar pas vanaf ca. 1770 nam de sonate een vlucht en werd zo een van dé genres van de Klassieke periode. Mozart en Haydn schreven beide veel sonates, vooral voor piano: Haydn schreef er meer dan 50 gedurende zijn leven en Mozart schreef naast 19 pianosonates ook een sonate voor 2 piano’s, meer dan 30 vioolsonates en verscheidene ‘kerksonates’, voor klein ensemble.
Vanaf Beethoven werden de sonates aanzienlijk langer: Beethovens latere sonates duren bijna allemaal ruim een half uur, terwijl die van Mozart vaak maar 15 tot 20 minuten in beslag nemen. Na Beethoven schreven veel componisten nog wel sonates, maar niet zo veel als de grote componisten voor Beethoven hadden gedaan. Vanaf Beethoven werden er vaker sonates geschreven voor andere instrumenten dan de piano, zoals voor viool, cello, hobo of klarinet.
Naar welke sonates moet ik écht luisteren?
Voor wie benieuwd is naar de Klassieke sonates zijn Mozarts Pianosonate nr. 11 en Haydns Pianosonate nr. 62 aan te raden. Voor liefhebbers van de Romantiek zijn Beethovens Sonate nr. 14 (de bekende 'Mondschein' / 'Moonlight Sonata'), Chopins Pianosonate nr. 2 en Schuberts Pianosonate nr. 21 een goed begin. Wie geïnteresseerd is in de modernere en lossere sonates, moet Liszts Pianosonate in b mineur of Ives’ Pianosonate nr. 2 (‘Concord’) eens uitproberen.