Eerste hulp bij hedendaagse muziek
Strenge controle
Verandert de muziek steeds van sfeer, tempo en stijl op een manier die berekend klinkt? Dan kan ze geworteld zijn in de avant-garde van de jaren vijftig en zestig, toen vernieuwing het credo was. De strenge ‘serialisten’ van toen hielden weinig rekening met de verwachtingen van het oor; puur seriële muziek klinkt ‘berekend’ en onlogisch, omdat aspecten als toonhoogte, ritme en dynamiek apart werden geordend, vaak in reeksen van twaalf. Een bijna wiskundige benadering van muziek dus (die de oudere twaalftoonsmuziek van Arnold Schönberg in het extreme doorvoerde). Toch zit er een hoop gevoel in de hoekige stijl van bijvoorbeeld de vroege Pierre Boulez – het is muziek van een jonge generatie die na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog het verleden van zich af wilde schudden door alles opnieuw op te bouwen. Puur seriële muziek komt nauwelijks meer voor, maar de technieken worden nog steeds gebruikt.
(Extra info: Veel serialisten matigden geleidelijk hun stijl. Luciano Berio liet de luisteraar ronddwalen in labyrinten van bekende en onbekende klanken. Lichte, transparante klanken en ruimtelijkheid geven een verrassende schoonheid aan veel muziek van Boulez of Luigi Nono. Daartegenover staat een componist als Brian Ferneyhough die de complexiteit en gelaagdheid van muziek juist nog verder ging onderzoeken (‘new complexity’).
Voorbeelden:
Pierre Boulez: 12 Notations pour piano:
Milton Babbitt: Composition for Four Instruments:
Pierre Boulez – Dérive 2
Brian Ferneyhough – Strijkkwartet nr. 2:
Verandert de muziek steeds van sfeer, tempo en stijl op een manier die berekend klinkt? Dan kan ze geworteld zijn in de avant-garde van de jaren vijftig en zestig, toen vernieuwing het credo was. De strenge ‘serialisten’ van toen hielden weinig rekening met de verwachtingen van het oor; puur seriële muziek klinkt ‘berekend’ en onlogisch, omdat aspecten als toonhoogte, ritme en dynamiek apart werden geordend, vaak in reeksen van twaalf. Een bijna wiskundige benadering van muziek dus (die de oudere twaalftoonsmuziek van Arnold Schönberg in het extreme doorvoerde). Toch zit er een hoop gevoel in de hoekige stijl van bijvoorbeeld de vroege Pierre Boulez – het is muziek van een jonge generatie die na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog het verleden van zich af wilde schudden door alles opnieuw op te bouwen. Puur seriële muziek komt nauwelijks meer voor, maar de technieken worden nog steeds gebruikt.
(Extra info: Veel serialisten matigden geleidelijk hun stijl. Luciano Berio liet de luisteraar ronddwalen in labyrinten van bekende en onbekende klanken. Lichte, transparante klanken en ruimtelijkheid geven een verrassende schoonheid aan veel muziek van Boulez of Luigi Nono. Daartegenover staat een componist als Brian Ferneyhough die de complexiteit en gelaagdheid van muziek juist nog verder ging onderzoeken (‘new complexity’).
Voorbeelden:
Pierre Boulez: 12 Notations pour piano:
Milton Babbitt: Composition for Four Instruments:
Pierre Boulez – Dérive 2
Brian Ferneyhough – Strijkkwartet nr. 2: