Wat is een trompet?

Wanneer ontstond de trompet?

Voorlopers van de trompet bestonden al vierduizend jaar geleden. Ze werden gevonden in de graftombe van Toetanchamon, staan vermeld in de Bijbel en werden door de Romeinen gebruikt. De huidige (ventiel)trompet raakte halverwege de negentiende eeuw in zwang en bestaat uit een conische buis, uitlopend in een trechtervormige beker.

Een arrangement van Erik Satie's Gymnopédie nr. 3 met trompettiste Alison Balsom

Drie ventielen, met de vingers bespeeld, beïnvloeden de toonhoogte. Lipspanning bepaalt de toonvorming. Verwant aan de trompet zijn onder andere de kornet (die zich uit de posthoorn ontwikkelde) en de bugel (met een wijdere buis en dus een zachtere klank).

In welke muziek komt de trompet voor?

De trompet floreerde tijdens de Barok, onder andere in de muziek van Bach en Vivaldi. De felle, 'stralende' klank leende zich uitstekend voor muziek met een engelachtige of andere religieuze lading. Tijdens de daaropvolgende Klassieke periode raakte de trompet tijdelijk in onbruik; het Trompetconcert van Haydn is een uitzondering.

'The trumpet shall sound' uit Händels Messiah (1741)

Het Allegro uit Haydn's Trompetconcert, door Håkan Hardenberger (1800)

Na de uitvinding van de ventieltrompet in 1815 kreeg het instrument een nieuwe toekomst, zeker bij romantische componisten die grotere bezettingen en een uitbundiger klank wensten.

In Amerika werd de trompet na 1900 een archetypisch jazz-instrument. Dat had ook weer effect op Europese componisten: 'jazzy' trompetten hoor je bijvoorbeeld bij Ravel, Honegger en Hindemith.

I could write a book door jazztrompettist Miles Davis

Andere trompetfeiten

• Trompetten zonder ventiel - zoals gebruikt in barokmuziek - kunnen maar in één toonsoort spelen. Wisselen van toonsoort betekent wisselen van trompet. Daarom bestaan er trompetten van verschillende grootte, in bijvoorbeeld de toonsoorten B♭, C, D, E♭en F.
• Verschillende toonhoogten worden op de venttielloze trompet bereikt door 'overblazen': door de lucht met de lippen nog sneller te laten trillen kan de trompettist verschillende natuurtonen (zie: boventonen) bereiken. 
• Trompetten klinken in barokmuziek en muziek uit de klassieke periode meestal tegelijk met de pauken. Pauken worden beschouwd als een soort 'baspartij' van de trompet.

Tönet, ihr Pauken! Erschallet, Trompeten! (1733) is een cantate van Johann Sebastian Bach geschreven voor de verjaardag van Maria Josepha van Oostenrijk.