Verdikkeme
door Anna de Vey Mestdagh 09 nov. 2021 09 november 2021
Tweede violiste in het Concertgebouworkest Anna de Vey Mestdagh laat in haar maandelijkse column voor Preludium weten wat haar zoal bezighoudt. Deze maand: een eerbetoon aan Bernard Haitink.
Eén minuut stilte voorafgaand aan een concert. Het gebeurt niet vaak, maar op 28 oktober jongstleden gebeurde het wel. In Het Concertgebouw rezen orkest en publiek als één man op, ter nagedachtenis aan de enkele dagen eerder overleden Bernard Haitink. Daarna speelden we het Adagietto uit de Vijfde symfonie van Mahler, een stuk van een ongeëvenaarde tederheid en hartstocht in één. Iets beters om Haitink mee te eren hadden we niet kunnen kiezen.
Het zijn namelijk precies die twee eigenschappen, als mens en als dirigent, waarmee hij zijn musici tot volledige overgave bracht. Dat laatste is van cruciaal belang, want een dirigent kan nog zo goed dirigeren en nog zulke geniale ideeën hebben, als het orkest niet wil, dan gaat het niet. Haitink was teder en hartstochtelijk naar zijn musici toe en hij nam ze altijd in bescherming. Tegen al te aanwezig publiek, tegen veeleisende organisatoren én tegen hun eigen demonen.
Ooit stuurde hij tijdens een zitrepetitie vlak voor het concert een delegatie goedbedoelende orkestvrienden de zaal uit om in alle rust de laatste puntjes op de i te kunnen zetten. Repetitieschema’s paste hij eigenhandig aan door bijvoorbeeld een uur eerder te stoppen zodat de musici genoeg rust zouden krijgen. De verloren repetitie-uren maakte hij dan tijdens het concert ruimschoots goed met een compleet natuurlijke timing, teder als het teder moest zijn en hartstochtelijk als de muzikale beweging daarom vroeg. En niet in het minst belangrijk: nog eerder zou hij ten onrechte de schuld op zich nemen dan een musicus een verkeerde inzet kwalijk te nemen.
In een opname uit 1965 zie je een nog jonge Haitink voor het Concertgebouworkest staan. Wanneer hij na herhaaldelijk vragen niet de klank krijgt die hem voor ogen staat reageert hij niet kwaad of beschuldigend maar verzucht hij uit de grond van zijn hart: ‘Verdikkeme, dóet u het nou gewoon.’ En ze deden het.
Eén minuut stilte voorafgaand aan een concert. Het gebeurt niet vaak, maar op 28 oktober jongstleden gebeurde het wel. In Het Concertgebouw rezen orkest en publiek als één man op, ter nagedachtenis aan de enkele dagen eerder overleden Bernard Haitink. Daarna speelden we het Adagietto uit de Vijfde symfonie van Mahler, een stuk van een ongeëvenaarde tederheid en hartstocht in één. Iets beters om Haitink mee te eren hadden we niet kunnen kiezen.
Het zijn namelijk precies die twee eigenschappen, als mens en als dirigent, waarmee hij zijn musici tot volledige overgave bracht. Dat laatste is van cruciaal belang, want een dirigent kan nog zo goed dirigeren en nog zulke geniale ideeën hebben, als het orkest niet wil, dan gaat het niet. Haitink was teder en hartstochtelijk naar zijn musici toe en hij nam ze altijd in bescherming. Tegen al te aanwezig publiek, tegen veeleisende organisatoren én tegen hun eigen demonen.
Ooit stuurde hij tijdens een zitrepetitie vlak voor het concert een delegatie goedbedoelende orkestvrienden de zaal uit om in alle rust de laatste puntjes op de i te kunnen zetten. Repetitieschema’s paste hij eigenhandig aan door bijvoorbeeld een uur eerder te stoppen zodat de musici genoeg rust zouden krijgen. De verloren repetitie-uren maakte hij dan tijdens het concert ruimschoots goed met een compleet natuurlijke timing, teder als het teder moest zijn en hartstochtelijk als de muzikale beweging daarom vroeg. En niet in het minst belangrijk: nog eerder zou hij ten onrechte de schuld op zich nemen dan een musicus een verkeerde inzet kwalijk te nemen.
In een opname uit 1965 zie je een nog jonge Haitink voor het Concertgebouworkest staan. Wanneer hij na herhaaldelijk vragen niet de klank krijgt die hem voor ogen staat reageert hij niet kwaad of beschuldigend maar verzucht hij uit de grond van zijn hart: ‘Verdikkeme, dóet u het nou gewoon.’ En ze deden het.
