Vrije vogel Barbara Pravi

Toch een hele opsteker eigenlijk, dat de chanteuse zo hoog oprees uit de vergaarbak van tamelijk typische Songfestival-­confectie. Pravi’s gevoel kwam recht uit het hart van het Franse chanson. Haar Voilà begon stil als in het oog van een storm om te eindigen in een wervelende climax à la Jacques Brel.

Vogels sluit je niet op (On n’enferme pas les oiseaux heet Pravi’s debuutalbum), vliegend zijn ze op hun mooist en Barbara Pravi heeft haar fladderende talent leren vliegen. Haar eerste album kwam in 2021 uit, een paar maanden na het Songfestival, en toen was ze al 28. Geboren en getogen in Parijs, kind van Servische en Iraanse ouders (haar echte achternaam is Piévic) en een tijdlang op zoek naar een eigen stijl heeft ze onderhand de levenservaring opgedaan en de nodige verdieping bereikt voor een geloofwaardige vertolking van het chanson – dat wil zeggen: haar versie daarvan. Fris, modern en magnifiek gezongen.

Als je bedenkt dat ze nog in 2016 de onschuldige popdeun On m’appelle Heidi inzong voor de soundtrack van de film Heidi, dan is ze vooral de laatste paar jaren enorm gegroeid, muzikaal én tekstueel. De definitieve keuze voor het chansongenre maakte ze pas eind 2018.

Barbara Pravi wordt nogal eens vergeleken met de legendarische Édith Piaf

‘Feministisch optimisme’ werd haar in het NRC toegeschreven omdat Pravi in haar weliswaar poëtische teksten niet aarzelt ‘echte’, soms heftige vrouwenzaken aan te kaarten. Zo gaat Chair over abortus – en wel die van haar zeventienjarige zelf. Een lied als Prière au soleil is niet minder persoonlijk; liefde voor de zon lijkt niets bijzonders, maar voor Pravi is zon zinnelijk en wordt zonnebaden een vorm van lichamelijke liefde.

Barbara Pravi wordt nogal eens vergeleken met de legendarische Édith Piaf (1915-1963); overeenkomsten zijn er qua intensiteit, dramatiek en oprechtheid. En daarbij is ze beeldschoon – mogen we dat zeggen? Ja, want ze zingt het zelf in Prière pour rester belle, een gebed tot de goden – alle goden, plus alle hemelen – dat ze haar schoonheid, dat ‘serene wapen’, maar lang mag behouden. En moet ze zich uiteindelijk toch schikken in het onvermijdelijke, moge dan achter haar ‘versteende masker’ het vreugdevuur voortbranden. Daar vertrouwen we op.

Het Franse chanson

‘Chanson’ is Frans voor ‘lied’, zo simpel is het en zo breed-cultureel is het chanson voor de Franse natie. Het genre kan geen recht worden gedaan in één alinea, maar vaststaat dat de rol van de taal groot is en belangrijk. Meer dan in andere populaire muziek hebben de teksten een poëtische kwaliteit. Vaak is de auteur tevens de zanger, maar ook als dat niet zo is komen chansons erg persoonlijk over. Een kwestie van inleving – intiem, exuberant of beide.

Grote namen van het Franstalige chanson zijn, onder vele anderen, Édith Piaf, Charles Aznavour, Jacques Brel, Gilbert Bécaud, Barbara, Georges Brassens. Een zangeres als Françoise Hardy, door Barbara Pravi genoemd als inspiratiebron, mengt chanson met pop en valt ook onder de zogenaamde ­‘Franse zuchtmeisjes’.

Nederland

In Nederland kennen we bij wijze van chanson het ‘luisterlied’, een term toegeschreven aan tekstdichter Ernst van Altena, maar dit Nederlandstalige chanson zit van oudsher meer in de hoek van het cabaret.

Multi

Het komt vaak voor – steeds vaker, lijkt het, in ons multitask-multimedia-multiversum: het multitalent. Barbara Pravi is niet alleen zangeres. Ze schrijft liedjes voor zichzelf, maar ook met veel succes voor anderen. Ze heeft musicalervaring, is actrice en zo nu en dan ook radio- en podcastpresentatrice. Daarnaast zet ze zich actief in voor de vrouwenbeweging, al dan niet met haar muziek.