Nog geen account of wachtwoord vergeten? Klik hier
luisterkunstenaars

‘Je hóórt die dampende jungle wakker worden’

door Frederike Berntsen
15 mrt. 2025 15 maart 2025

In de rubriek Luisterkunstenaars spreekt Preludium mensen die in hun dagelijks leven op een bijzondere manier hun oren gebruiken. Deze maand: Sebastiaan Coenen, geluidsman voor onder meer Freeks wilde wereld, van bioloog Freek Vonk.

  • Sebastiaan Coenen in de jungle

    Sebastiaan Coenen in de jungle

  • Geluidsman Sebastiaan Coenen en producent Sander Donders met Freek Vonk

    Geluidsman Sebastiaan Coenen en producent Sander Donders met Freek Vonk

  • Sebastiaan Coenen in de jungle

    Sebastiaan Coenen in de jungle

  • Geluidsman Sebastiaan Coenen en producent Sander Donders met Freek Vonk

    Geluidsman Sebastiaan Coenen en producent Sander Donders met Freek Vonk

Wat betekent luisteren voor jou?

‘Luisteren is mijn werk. Vroeger wilde ik cameraman worden. Dan zag ik op zaterdagavond Love Letters op tv, in zo’n studio werken leek me wel wat. Later kwam ik in aanraking met geluid. Wat ik het leuke vond en vind van geluid is dat je als geluidsman dicht bij de mensen mag komen. Je luistert naar wat anderen zeggen en vinden. Ik wilde luisteren onderdeel van mijn werk laten zijn. Van het plezier in luisteren heb ik mijn vak gemaakt.’

Luister je anders dan anderen?

‘Ja, zeker. Voor mijn werk luister ik technisch. Wat voor microfoon ga ik gebruiken? Een zendermicrofoon, of neem ik een hengel? Waar sta ik? Op de savanne of in een drukke winkelstraat? Ook luister ik voor de cameraman met wie ik op dat moment werk. Staan we voor Freeks wilde wereld op de savanne, dan ben ik niet alleen bezig met wat er vóór me gebeurt. Als je een giraffe filmt terwijl er achter je een kudde olifanten nadert, wil je dat weten. Voor de veiligheid, maar misschien ook om te onderbreken waar je mee bezig bent en de olifanten vast te leggen. Dat is anders een gemiste kans. Ik ben me zeer bewust van mijn omgeving, je hoort dingen altijd sneller dan je ze ziet.’ 

Wat hoor je graag?

‘Ik hoor graag mijn vrouw praten, we kletsen de hele dag door. Verder: overal is geluid, we wonen onder de rook van Schiphol. Tijdens covid viel de luchtvaart zo goed als stil. Dat vond ik een vreemde gewaarwording, een herkenningspunt was weg voor mij. De ‘ping’ van de tram in Amsterdam vind ik ook een prettig en herkenbaar geluid. Rumoer en rust vind ik allebei fijn om te horen. Muziek is voor mij Sky Radio, dan komt er van alles voorbij.’ 

Wat wil je liever niet horen?

‘Mijn tinnitus. Ik heb het onderdeel gemaakt van wie ik ben, ik moet ermee leven. Maar daarom vind ik andere geluiden zo fijn, die filteren de tinnitus weg. Als het doodstil is, word ik erdoor overvallen.’ 

Wat is het mooiste dat je ooit gehoord hebt?

‘Het ontwaken van een jungle. Ik hou eigenlijk helemaal niet van dat soort plekken, ik heb smetvrees en hou niet van beestjes of viezigheid om me heen. Maar sinds ik voor Freeks wilde wereld aan het werk ben, is het anders. Je ligt in je tent en je hoort die dampende jungle wakker worden. De eerste brulapen schreeuwen, de ara’s en de toekans vliegen over. De rivier is ’s nachts kalm, maar ’s morgens worden de vissen wakker en beginnen de kaaimannen aan hun dag. Het is eigenlijk een enorm kabaal in zo’n jungle. Ik vergelijk het weleens met een orkest dat gaat stemmen, je hoort geen muziek en toch is het mooi.’

Wat zou je ooit nog willen laten horen en aan wie?

‘Graag zou ik mijn vrouw en mijn zoon meenemen naar het zuidelijke deel van Afrika, ­Namibië bijvoorbeeld. Iedereen heeft weleens een olifant of neushoorn gezien in de dierentuin, maar als je in een jeep zit en je laat het leven daar langs je heen glijden, weet je niet wat je meemaakt. Golden hour, bij ondergaande zon, is het mooiste, als de dieren samenkomen om water te drinken. Je hoort rust en kalmte, de lage toon waarop olifanten met elkaar communiceren. En vooral: geen geluid van mensen.’

Wie is Sebastiaan Coenen?
Geluidstechnicus ­Sebastiaan Coenen spe­cialiseerde zich in het opnemen van dieren­geluiden. Hij werkt momen­teel voornamelijk voor het tv-programma Freeks wilde wereld van bioloog Freek Vonk voor NPO Zapp. ‘Freek is een van mijn beste vrienden, in zijn programma ben ik geluidsman Bange Bassie.’

Wat betekent luisteren voor jou?

‘Luisteren is mijn werk. Vroeger wilde ik cameraman worden. Dan zag ik op zaterdagavond Love Letters op tv, in zo’n studio werken leek me wel wat. Later kwam ik in aanraking met geluid. Wat ik het leuke vond en vind van geluid is dat je als geluidsman dicht bij de mensen mag komen. Je luistert naar wat anderen zeggen en vinden. Ik wilde luisteren onderdeel van mijn werk laten zijn. Van het plezier in luisteren heb ik mijn vak gemaakt.’

Luister je anders dan anderen?

‘Ja, zeker. Voor mijn werk luister ik technisch. Wat voor microfoon ga ik gebruiken? Een zendermicrofoon, of neem ik een hengel? Waar sta ik? Op de savanne of in een drukke winkelstraat? Ook luister ik voor de cameraman met wie ik op dat moment werk. Staan we voor Freeks wilde wereld op de savanne, dan ben ik niet alleen bezig met wat er vóór me gebeurt. Als je een giraffe filmt terwijl er achter je een kudde olifanten nadert, wil je dat weten. Voor de veiligheid, maar misschien ook om te onderbreken waar je mee bezig bent en de olifanten vast te leggen. Dat is anders een gemiste kans. Ik ben me zeer bewust van mijn omgeving, je hoort dingen altijd sneller dan je ze ziet.’ 

Wat hoor je graag?

‘Ik hoor graag mijn vrouw praten, we kletsen de hele dag door. Verder: overal is geluid, we wonen onder de rook van Schiphol. Tijdens covid viel de luchtvaart zo goed als stil. Dat vond ik een vreemde gewaarwording, een herkenningspunt was weg voor mij. De ‘ping’ van de tram in Amsterdam vind ik ook een prettig en herkenbaar geluid. Rumoer en rust vind ik allebei fijn om te horen. Muziek is voor mij Sky Radio, dan komt er van alles voorbij.’ 

Wat wil je liever niet horen?

‘Mijn tinnitus. Ik heb het onderdeel gemaakt van wie ik ben, ik moet ermee leven. Maar daarom vind ik andere geluiden zo fijn, die filteren de tinnitus weg. Als het doodstil is, word ik erdoor overvallen.’ 

Wat is het mooiste dat je ooit gehoord hebt?

‘Het ontwaken van een jungle. Ik hou eigenlijk helemaal niet van dat soort plekken, ik heb smetvrees en hou niet van beestjes of viezigheid om me heen. Maar sinds ik voor Freeks wilde wereld aan het werk ben, is het anders. Je ligt in je tent en je hoort die dampende jungle wakker worden. De eerste brulapen schreeuwen, de ara’s en de toekans vliegen over. De rivier is ’s nachts kalm, maar ’s morgens worden de vissen wakker en beginnen de kaaimannen aan hun dag. Het is eigenlijk een enorm kabaal in zo’n jungle. Ik vergelijk het weleens met een orkest dat gaat stemmen, je hoort geen muziek en toch is het mooi.’

Wat zou je ooit nog willen laten horen en aan wie?

‘Graag zou ik mijn vrouw en mijn zoon meenemen naar het zuidelijke deel van Afrika, ­Namibië bijvoorbeeld. Iedereen heeft weleens een olifant of neushoorn gezien in de dierentuin, maar als je in een jeep zit en je laat het leven daar langs je heen glijden, weet je niet wat je meemaakt. Golden hour, bij ondergaande zon, is het mooiste, als de dieren samenkomen om water te drinken. Je hoort rust en kalmte, de lage toon waarop olifanten met elkaar communiceren. En vooral: geen geluid van mensen.’

Wie is Sebastiaan Coenen?
Geluidstechnicus ­Sebastiaan Coenen spe­cialiseerde zich in het opnemen van dieren­geluiden. Hij werkt momen­teel voornamelijk voor het tv-programma Freeks wilde wereld van bioloog Freek Vonk voor NPO Zapp. ‘Freek is een van mijn beste vrienden, in zijn programma ben ik geluidsman Bange Bassie.’

Dit artikel wordt u gratis aangeboden door Preludium. Meer lezen? Abonneer dan nu.