Wat is het effect van achtergrondmuziek?
door Erwin Roebroeks 16 mei 2022 16 mei 2022
De wetenschap staat nooit stil – ook in de muziek niet. In Preludium duiken we de nieuwste onderzoeken op. Deze maand: welk effect heeft achtergrondmuziek?
-
Wat is het effect van achtergrondmuziek?
Wat is het effect van achtergrondmuziek?
-
Wat is het effect van achtergrondmuziek?
Wat is het effect van achtergrondmuziek?
Het is menig muziek- en culinair liefhebber een gruwel: achtergrondmuziek in restaurants of andere horecagelegenheden. Klinkt er muzak, dan stoort zij vanwege haar bedenkelijk allooi; is het gedegen muziek, dan wekt zij ergernis vanwege de tot behang gedevalueerde kunst.
Zit er eigenlijk wel iemand op achtergrondmuziek te wachten? De anekdotiek suggereert van niet. Initiatieven die gericht waren op een uitgekiende combinatie van eten en muziek sneuvelden algauw. Zo kende het destijds beste restaurant van Venetië – gevestigd in het voormalige Ospedale della Pietà, waar begin achttiende eeuw Vivaldi naam maakte – naast een sommelier een muziekadviseur, voor de perfecte spijs-drank-klankcombinatie. Die functie was een kort leven beschoren, omdat de gasten naar het zich liet aanzien liever in relatieve stilte aten.
Het beste restaurant van Venetië had een muziekadviseur, voor de perfecte spijs-drank-klankcombinatie
Nu is het effect van achtergrondmuziek onderzocht. In een recente literatuurstudie zochten onderzoekers antwoorden op de vragen of achtergrondmuziek in het algemeen (winkels en horeca) helpt of schaadt, en hoe ze moet worden ingezet om een positief effect op aankopen en consumptie te hebben.
Volume blijkt een belangrijke factor, voor zover de muziek net luid genoeg is om geen andere klanten te horen (muziek die te hard klinkt, werkt averechts). Een positief effect treedt doorgaans ook op bij bekende of geliefde muziek. Het genre is eveneens van belang. In het algemeen hebben klassieke muziek en topveertigmuziek een positief effect op klanten, terwijl jazz en easy listening geen of zelfs negatief effect sorteren.
Het effect van al die factoren kan drastisch veranderen als de setting verandert. Kan luide muziek in winkels een positief effect teweegbrengen, in cafés wordt ze als negatief geëvalueerd omdat ze storend werkt op gesprekken. Muziek in restaurants blijkt een hachelijke onderneming: daar is de uitwerking juist negatief.
En ook met andere muziek is het in eetgelegenheden oppassen geblazen: als de muziek een te hoog tempo heeft, voelen gasten zich opgejaagd en vertrekken ze vijftien minuten eerder. Ook bij harde muziek zijn ze een kwartier eerder weg. Bij populaire muziek blijven gasten juist 36 minuten langer, maar dat extra verblijf heeft dan weer geen effect op de consumptie. En als gasten de muziek in het algemeen niet passend vinden, daalt hun waardering voor het restaurant.
De onderzoekers concluderen dat muziek moet worden ingezet als een onderscheidend element; het is goed om een andere muziekselectie te maken dan de concurrent. Tip: probeer eens verschillende uitvoeringen van John Cage’s 4’33’’, een hele avond lang.
Meer lezen? Klik hier.
Het is menig muziek- en culinair liefhebber een gruwel: achtergrondmuziek in restaurants of andere horecagelegenheden. Klinkt er muzak, dan stoort zij vanwege haar bedenkelijk allooi; is het gedegen muziek, dan wekt zij ergernis vanwege de tot behang gedevalueerde kunst.
Zit er eigenlijk wel iemand op achtergrondmuziek te wachten? De anekdotiek suggereert van niet. Initiatieven die gericht waren op een uitgekiende combinatie van eten en muziek sneuvelden algauw. Zo kende het destijds beste restaurant van Venetië – gevestigd in het voormalige Ospedale della Pietà, waar begin achttiende eeuw Vivaldi naam maakte – naast een sommelier een muziekadviseur, voor de perfecte spijs-drank-klankcombinatie. Die functie was een kort leven beschoren, omdat de gasten naar het zich liet aanzien liever in relatieve stilte aten.
Het beste restaurant van Venetië had een muziekadviseur, voor de perfecte spijs-drank-klankcombinatie
Nu is het effect van achtergrondmuziek onderzocht. In een recente literatuurstudie zochten onderzoekers antwoorden op de vragen of achtergrondmuziek in het algemeen (winkels en horeca) helpt of schaadt, en hoe ze moet worden ingezet om een positief effect op aankopen en consumptie te hebben.
Volume blijkt een belangrijke factor, voor zover de muziek net luid genoeg is om geen andere klanten te horen (muziek die te hard klinkt, werkt averechts). Een positief effect treedt doorgaans ook op bij bekende of geliefde muziek. Het genre is eveneens van belang. In het algemeen hebben klassieke muziek en topveertigmuziek een positief effect op klanten, terwijl jazz en easy listening geen of zelfs negatief effect sorteren.
Het effect van al die factoren kan drastisch veranderen als de setting verandert. Kan luide muziek in winkels een positief effect teweegbrengen, in cafés wordt ze als negatief geëvalueerd omdat ze storend werkt op gesprekken. Muziek in restaurants blijkt een hachelijke onderneming: daar is de uitwerking juist negatief.
En ook met andere muziek is het in eetgelegenheden oppassen geblazen: als de muziek een te hoog tempo heeft, voelen gasten zich opgejaagd en vertrekken ze vijftien minuten eerder. Ook bij harde muziek zijn ze een kwartier eerder weg. Bij populaire muziek blijven gasten juist 36 minuten langer, maar dat extra verblijf heeft dan weer geen effect op de consumptie. En als gasten de muziek in het algemeen niet passend vinden, daalt hun waardering voor het restaurant.
De onderzoekers concluderen dat muziek moet worden ingezet als een onderscheidend element; het is goed om een andere muziekselectie te maken dan de concurrent. Tip: probeer eens verschillende uitvoeringen van John Cage’s 4’33’’, een hele avond lang.
Meer lezen? Klik hier.